Stres zewnętrzny i stres wewnętrzny czyli stres wywołany przyczynami zewnętrznymi i wewnętrznymi.
18-11-2022
Trochę to dziwnie brzmi, bo stres jest reakcją na bodźce, raczej w większości zdrowych ludzi, zewnętrzne. Ale jest pewne istotne rozróżnienie, które chciałbym uwypuklić. Stres może być zdrowy i potrzebny, lub chorobą i zupełnie zbędny. Tu właśnie ma duże znaczenie bodziec, - stresor, gdzie się znajduje. Do tego, wiele zależy od tego, w jakiej sytuacji stres występuje.
I tu wracamy do przyczyny, bodźca czyli stresora, który wywołuje reakcję stresową. W przypadku ewidentnej, niezwykłej przyczyny zewnętrznej, np. nalot bomowy, działań agresora na ulicy, zagrożenia życia i zdrowia, reakcja organizmu w postaci stresu jest nie tylko normalna, ale i potrzebna. Właśnie do tego on służy; „reakcja walcz albo uciekaj”, daje nam siły i pozwala organizmowi zareagować szybciej, sprawniej i bardziej adekwatnie, niż gdyby to było bez stresu, czyli wyrzutu adrenaliny, noradrenaliny i kortyzolu do krwiobiegu. Tak działaliśmy od setek tysięcy lat i jest to nasze wyposażenie genetyczne. W zasadzie, nie do zmiany a wręcz niezdrowe jest nie mieć takiej reakcji stresowej. Osobniki, które miały słabszą reakcje na stresor tego rodzaju nie miały okazji przekazać swoich genów dalej, bo nie żyły tak długo, aby mogło się to stać. Zatem, w takiej sytuacji zewnętrznej o redukcji stresu było by kontr - produktywne. Tyle, że takie warunki zewnętrze występują niezwykle rzadko, a reakcje dość często. ( Jeszcze niedawno pisał bym bez dodawania, że wojna w Ukrainie zmieniła postrzeganie tego tematu). Czy da się temu jakoś zaradzić? Zmniejszyć poziom stresu i aktywacji organizmu?
Nie tylko da się zredukować w każdej sytuacji poziom stresu, ale i zazwyczaj trzeba, nawet na wojnie. Napisałem już na ten temat wiele artykułów, ale i tu dalej rozwinę ten temat. Wróćmy jeszcze na chwilę do wewnętrznych przyczynach powstawania stresu, które nie tylko są o wiele częstsze ale i najczęściej zupełnie niepotrzebne, a wręcz szkodliwe. To właśnie ten stres, nieadekwatny do sytuacji i chroniczny niszczy nam życie. Ten stres trzeba koniecznie stłumić i zniwelować, bo to on wywołuje liczne choroby, a właściwie dokonuje promocji naszych genetycznie zaprogramowanych chorób. Np. raka, nadciśnienia, choroby serca i chorób innych narządów wewnętrznych. Jest ich tak wiele, że nie sposób wymienić wszystkie, skupiłem się tylko na najbardziej oczywistych. Zatem, to jest materia do oferowania pomocy psychologa i terapeuty. Nie da się tu omówić przyczyn stresu i sposobu terapii, bo to raczej na dość grubą książkę niż krótki artykuł. A do tego, każdy trochę jest inny i inaczej reaguje na sugestie. Dlatego jest to absolutnie konieczne, aby przeprowadzać terapię indywidualnie.
Natomiast jest jeden element wolicjonalnego działania organizmu, który można zalecić wszystkim, niezależnie od przyczyny stresu i jego nasilenia. Do tego dość łatwy i szybki do nauczenia. W zasadzie po jednym spotkaniu możemy samodzielnie sobie pomóc w sytuacji stresu. Tą funkcją życiową jest oddychanie. Jest ono automatyczne, podtrzymywane przez dość skomplikowany układ nerwowy, który dba o to abyśmy nie zapomnieli oddychać, nawet w stanie uśpienia. (Napisałem skomplikowany, a to mało powiedziane, nie jest to tak jak sobie myślimy, okablowanie, gdzie przebiega tylko prąd. Ale to jest zagadnienie na inny, rozległy i skomplikowany artykuł.) Jednocześnie, oddychanie jest wolicjonalne, czyli za pomocą świadomego zamierzenia możemy je wstrzymać lub przyśpieszyć. Oczywiście, tylko do pewnego stopnia, bo w sytuacji zagrożenia życia i tak funkcję fizjologiczne naszego organizmu przejmują kontrolę nad oddychaniem.
Dlaczego można zredukować istotnie stres zmianą oddychania? To pytanie najbardziej istotne w tej materii. Otóż, nasz organizm i nasz mózg są nierozerwalnie połączone całym układem nerwowym i zarówno nasze myśli wpływają na ciało, tak jak stan naszego ciała wpływa na mózg. A właściwie, powinienem napisać, stan naszego ciała i sygnały jakie wysyła do mózgu, wpływają na interpretacje prze umysłu naszej sytuacji. Zatem, jeżeli jesteśmy zadowoleni lub tylko zrównoważeni, to mózg, poprzez układ nerwowy, wysyła sygnał do naszych organów wewnętrznych informacje, jest dobrze i stabilnie. One zaczynają zwalniać swoją pracę i się regenerują. Tak się np. dzieje kiedy spokojnie usypiamy. Jednakże, można ten stan wywołać poprzez zwolnienie pracy organów, spowodowane wolniejszym oddychaniem, i mózg odbierze to jako uspokojenie sytuacji. Zgodnie z interpretacją zmieni sygnały wysyłane przez układ nerwowy do układu dokrewnego i zmieni dawki oraz intensywność wydzielania hormonów do krwiobiegu. Zmieni się zatem i skład krwi, jak i zachowanie całego układu hormonalnego, co s kolei zmieni działanie organów wewnętrznych.
Ta niezwykła zdolność wpływania na stan naszego organizmu poprzez zmianę parametrów oddychania ma swoje niezwykłe konsekwencje. Możemy z łatwością wyciszyć organizm i zmieniając jego stan, zmienić również samopoczucie. Układ hormonalny, który odpowiada bezpośrednio, przez dawkowanie hormonów stresu do krwiobiegu, zmieni swoje funkcjonowanie i nie dając hormonów stresu, zredukuje stres. Przestaniemy odczuwać niemiłe uczucie zestresowania i uspokajając ciało uspokoimy również umysł. Zaprojektowałem specjalną Aplikację „Opanuj stres”w celu uczenia ludzi zmiany oddychania i dania możliwości uspokojenia bez sięgania po papierosa. Jak dokładnie trzeba zmienić oddychanie i jak działa ta Aplikacja, trzeba przeczytać w innych moich artykułach. A jest ich już wiele i będzie jeszcze więcej, albo bezpośrednio wejść na stronę https://subscribepage.com/conqueryourstress